مقدمه
ترشی انبه از جمله ترشی‌های اصیل و محبوب در جنوب ایران، به‌ویژه استان‌های بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان است. طعم ملس، کمی تند و خاص آن باعث شده در سفره‌های ایرانی جایگاه ویژه‌ای پیدا کند. اما تهیه و نگهداری صحیح آن نیاز به دانستن نکاتی دارد که رعایت نکردن آنها می‌تواند هم کیفیت ترشی را کاهش دهد و هم به سلامتی آسیب برساند. در این مقاله به بررسی کامل بایدها و نبایدهای مصرف و تهیه ترشی انبه، خواص بی‌نظیر این میوه در قالب ترشی، و در نهایت طرز تهیه گام‌به‌گام آن می‌پردازیم.
خواص تغذیه‌ای ترشی انبه
انبه سرشار از مواد مغذی مانند ویتامین C، ویتامین A، فیبر، آنتی‌اکسیدان و مواد معدنی است. وقتی به‌صورت ترشی تهیه می‌شود، با وجود اضافه شدن نمک و سرکه، همچنان برخی از خواص آن حفظ می‌شود.
مهم‌ترین خواص ترشی انبه:
- کمک به هضم غذا اسیدهای طبیعی موجود در انبه به‌ویژه با ترکیب سرکه، فرآیند هضم غذا را بهبود می‌بخشند. 2. تقویت سیستم ایمنی انبه تازه سرشار از ویتامین C است که در ترشی نیز بخشی از آن حفظ می‌شود. 3. خاصیت آنتی‌میکروبیال ترکیب سرکه، سیر و فلفل در ترشی انبه خاصیت ضدعفونی‌کنندگی دارد. 4. کاهش کلسترول بد فیبر موجود در انبه در کنترل چربی خون مؤثر است. 5. اشتها‌آور طبیعی مصرف کم ترشی انبه در کنار غذا به باز شدن اشتها کمک می‌کند.
بایدها و نبایدهای مصرف ترشی انبه
بایدها: • از انبه‌های سفت و نارس استفاده کنید تا در فرآیند ترشی نرم نشود. • حتماً از سرکه طبیعی و جوشانده‌شده استفاده کنید تا ترشی کپک نزند. • ظروف شیشه‌ای تمیز و خشک استفاده شود تا آلودگی وارد ترشی نشود. • ترشی را در جای خنک و دور از نور مستقیم نگهداری کنید. • فلفل و سیر را به‌درستی خرد و ضدعفونی کنید.
نبایدها: • استفاده از انبه‌های رسیده باعث له شدن ترشی و کپک می‌شود. • نگهداری در ظروف فلزی موجب واکنش با اسید ترشی می‌شود. • باز و بسته کردن زیاد درب ترشی، باعث آلودگی میکروبی می‌شود. • زیاده‌روی در مصرف ترشی ممکن است باعث مشکلات گوارشی و فشار خون بالا شود.
طرز تهیه ترشی انبه جنوبی (اصیل و تند)
مواد لازم مواد مقدار انبه نارس ۵ عدد سرکه سفید ۲ پیمانه سیر ۵ حبه فلفل قرمز تند ۲ تا ۳ عدد نمک ۲ قاشق غذاخوری ادویه ترشی (زردچوبه، تخم گشنیز، تخم شنبلیله، فلفل سیاه) به مقدار لازم روغن زیتون یا کنجد (اختیاری) ۲ قاشق غذاخوری
مراحل تهیه:
- شست‌وشو و خشک‌کردن انبه: انبه‌ها را خوب بشویید، پوست بگیرید و به صورت ورقه‌ای یا خلالی برش دهید. حتماً بگذارید چند ساعت در هوای آزاد خشک شوند تا رطوبتشان از بین برود. 2. آماده‌سازی سیر و فلفل: سیر را پوست گرفته و رنده کنید یا ریز خرد کنید. فلفل قرمز را نیز خرد کرده یا به‌صورت کامل استفاده کنید. 3. ترکیب مواد: در یک ظرف شیشه‌ای خشک و تمیز، انبه، سیر، فلفل، ادویه‌ها و نمک را لایه‌لایه بریزید. 4. افزودن سرکه: سرکه سفید را بجوشانید و بگذارید کمی خنک شود، سپس روی مواد داخل شیشه بریزید تا کاملاً سطح آنها را بپوشاند. 5. در صورت تمایل روغن اضافه کنید: ۱ تا ۲ قاشق روغن کنجد یا زیتون روی ترشی بریزید تا لایه‌ای محافظ ایجاد شود. 6. دور از نور و در جای خنک نگهداری شود: ترشی را به مدت ۷ تا ۱۰ روز در مکانی تاریک و خنک قرار دهید تا خوب جا بیفتد.
نکات طلایی در تهیه ترشی انبه
- از سرکه طبیعی جوشیده‌شده استفاده کنید تا کپک نزنید. • ادویه ترشی را از عطاری معتبر تهیه کنید تا طعم ترشی بهتر شود. • می‌توانید از انبه‌های سبز تایلندی نیز استفاده کنید. • اضافه کردن مقداری شکر یا تمر هندی طعم ترشی را ملایم‌تر می‌کند. • ترشی را بعد از ۱۰ روز بچشید؛ اگر جا افتاده بود، می‌توانید مصرف کنید.
نتیجه‌گیری
ترشی انبه یک چاشنی بی‌نظیر، خوش‌عطر و مزه‌دار است که اگر به‌درستی تهیه و مصرف شود، هم خوشمزگی را به سفره ایرانی اضافه می‌کند و هم خواص تغذیه‌ای مفیدی دارد. رعایت بایدها و نبایدها در تهیه این ترشی سنتی، از کپک‌زدگی، ترش شدن بیش‌ازحد یا فساد آن جلوگیری می‌کند. با استفاده از انبه نارس، سرکه باکیفیت و ادویه‌جات متناسب، می‌توان ترشی‌ای تهیه کرد که هم سالم باشد و هم طعمی فراموش‌نشدنی داشته باشد.